Leon Barszczewski urodził się 20 lutego 1849 r. w Warszawie. W latach 1876-1897 mieszkał w Samarkandzie, skąd przedsięwziął ponad dwadzieścia wypraw na terytorium Wschodniego Turkiestanu, Emiratu Buchary, Chanatów Badachszanu i Darwazy.
Dotarł także do Mazar i Szarif w Afganistanie. Nierzadko, był pierwszym Europejczykiem w tych odległych rejonach. Podczas swych podróży opracowywał mapy, badał szlaki komunikacyjne pogranicza z Chinami i Afganistanem, gromadził okazy botaniczne, zoologiczne, owady oraz minerały. Był prekursorem badań archeologicznych w Afrasiabie – starożytnej Samarkandzie. Leon Barszczewski w trakcie swoich wypraw nie rozstawał się z aparatem fotograficznym. Jako człowiek szlachetny i uprzejmy wobec tubylców, zdobywał sobie ich szacunek i zaufanie. Zapisywał ich legendy, podania i wierzenia, a obiektyw aparatu kierował na twarze i barwne stroje napotykanych ludzi Na swoich fotografiach zachował krajobrazy, architekturę oraz sceny z życia codziennego mieszkańców odwiedzanych rejonów. Dzięki jego szklanym negatywom można dziś poczuć bliskość tamtych ludzi, zobaczyć jak żyli i pracowali, choćby na roli. W kadrze zatrzymał wiele portretów mężczyzn, scen rodzajowych, a wprost unikalne są jego zdjęcia ukazujące tamtejsze kobiety. Leona Barszczewskiego można uznać za prekursora fotografii reportażowej. Jego fotografie znalazły uznanie i zostały nagrodzone złotymi medalami na wystawach fotograficznych: w 1895 r. w Paryżu – za fotografie lodowców azjatyckich oraz w 1901 r. w Warszawie – za „widoki i sceny rodzajowe wschodnie”. Kolekcja zdjęć Leona Barszczewskiego jest jedyną tego typu w Polsce dokumentacją fotograficzną krajów Azji Środkowej końca XIX wieku pozostawioną przez polskiego podróżnika.
Leon Barszczewski w dziennikach z podróży zapisywał obserwacje przyrodnicze, botaniczne, zoologiczne, geograficzne i geologiczne. Odkrył wiele pokładów złóż rud metali i kamieni szlachetnych (w tym złota i diamentów), prowadził pionierskie badania lodowców w Górach Zerawszańskich i Hissarskich, dzięki czemu zyskał miano wybitnego glacjologa i pierwszego polskiego badacza lodowców Azji. Jeden z lodowców południowego zbocza Grzbietu Hissarskiego został nazwany jego imieniem, a rosyjski botanik Władimir Lipski nadał jego imię roślinie – Czosnek Barszczewskiego (Allium barsczewskii Lipsky). Prowadził także badania z zakresu etnografii i archeologii. W uznaniu jego dorobku naukowego został przyjęty w poczet członków m.in. Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego. Zebrane w trakcie wypraw liczne okazy przyrodnicze, archeologiczne i etnograficzne posłużyły mu do utworzenia Muzeum w Samarkandzie. Tereny, po których podróżował Leon Barszczewski leżą obecnie w przeważającej części w granicach Republik Uzbekistanu i Tadżykistanu.
Po zakończeniu służby w Azji Środkowej Leon Barszczewski został przeniesiony do Siedlec, gdzie w roku 1904 ufundował Szkołę Handlową dla dziewcząt (obecne II Liceum Ogólnokształcące im. Św. Królowej Jadwigi). Zmarł tragicznie 22 marca 1910 r. w Częstochowie. Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Leon Barszczewski(1849–1910) – najwybitniejszy polski fotograf, podróżnik i badacz końca XIX w. Odkrywca starożytnej lokacji miasta Samarkandy oraz założyciel Muzeum Historycznego tego miasta, na prawach odkrywcy twórca nowych nazw na tym terytorium. Leon Barszczewski swoje życie zawodowe związał ze służbą w armii carskiej. W latach 1876–1897 służył w Samarkandzie, skąd podejmował wyprawy o znaczeniu wywiadowczym oraz badawczym. Penetrował dorzecza Zerawszanu i Amu-darii, Góry Hissarskie, Zerawszańskie, Tien-szan, lodowce Pamiru. Jego fascynujące zdjęcia otrzymały złote medale na wystawach w Paryżu i Warszawie. Ostatnie lata życia spędził w Siedlcach, gdzie ufundował Szkołę Handlową Żeńską (obecnie II LO im. św. Królowej Jadwigi).
W uznaniu zasług jako miłośnika i wybitnego badacza lodowców prof. Włodzimierz Lipski nadał jego imię lodowcowi południowego zbocza Grzbietu Hissarskiego, a doceniając wkład w dziedzinie botaniki także roślinie (czosnek Barszczewskiego – Allium barsczewskii Lipsky)
Podczas Festiwalu Mediatravel w Łodzi w październiku 2017 publiczność miała okazję obejrzeć wystawę XIX-wieczna Azja Środkowa w obiektywie Leona Barszczewskiego przygotowaną przez Igora Strojeckiego, na podstawie zdjęć zrobionych przez Leona Barszczewskiego podczas swoich podróży. Wystawa obejmuje 25 plansz (100×70 cm).
Przygotował Igor Strojecki
Igor Strojecki od 30 lat z zapałem przywraca pamięć o swoich niezwykłych przodkach, m.in. o aktorce Elżbiecie Barszczewskiej, psychologu i wynalazcy Julianie Ochorowiczu, a przede wszystkim o pradziadku Leonie Barszczewskim. Jest autorem licznych artykułów o słynnym fotografie Samarkandy, a także inicjatorem wystaw poświęconych wyżej wspomnianym przodkom, prezentowanych już ponad sto razy w muzeach i instytucjach kultury całej Polski. Igor Strojecki jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.