Jezuita, lekarz, orientalista, archiwista,
podróżnik, misjonarz i dyplomata
Jednym ze znaczących polskich podróżników był Jan Tadeusz Krusiński, który poznał w czasie swojej wyprawy Kaukaz i Zakaukazie, pieszo podróżował przez Persję, podróżował po Turcji, Kurdystanie, Afganistanie, Syrii, Syberii, Kurdystanie i Palestynie.
Urodzony 15 maja 1675 roku w Jarantowicach, wsi liczącej w tamtym czasie kilkudziesięciu mieszkańców i kilkanaście domów, położonej pomiędzy Kruszwicą, a Włocławkiem na Kujawach. W 1691 roku wstąpił do zakonu Jezuitów, trzynaście lat później otrzymał święcenia kapłańskie. Skończył studia filozoficzne, ale pobierał nauki z medycyny i miał zdolność do nauki języków obcych. Ze względu na umiejętności w 1705 roku z ojcem Reuthem został wysłany na misję do Persji. Poznał bardzo dobrze ten region świata, dzięki czemu został uznany światowej sławy orientalistą. Na dworze safawidzkim w Isfahane, ówczesnej stolicy państwa, był wielkim autorytetem i to właśnie dał podstawy iranistyce. Kiedy dotarł do Persji, na dworze panowali kolejno Safawidzi Safi II i Soltan Hosejn, którzy byli wychowankami haremu i mało interesowali się sprawami państwa. Faktyczną władzę sprawowały kobiet i eunuchowie, a w kraju panowało ogólne nieposzanowanie prawa i korupcja. Państwo coraz bardziej pogrążało się w ekonomicznym kryzysie. Rolnictwo chyliło się ku upadkowi, spadała produkcja jedwabiu, który stanowił towar eksportowy. Słabnąca gospodarka doprowadziła w rezultacie do upadku monetarnego. Panowała nietolerancja religijna. Persja jednak miała bogatą historię, jakże przeciwną do europejskiej, inną kulturę i obyczaje, które dla przyjezdnego stanowiły zdecydowaną odmienność. Przebywając na dworze był bacznym obserwatorem. Długi czas studiował i porządkował archiwa perskie. Nacisk kładł nad badaniami rozwoju perskiej dyplomacji. Szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi nazwał Krusińskiego pierwszym europejskim historykiem jego ojczyzn.
Zwyczaje, uporządkowaną historię i mieszkańców opisał w wielu swoich pracach, które w większości nigdy nie zostały przetłumaczone na język polski. Część wydana po łacinie stanowiła podstawy nauk iranistyki. Po długim czasie przebywania również w Afganistanie opisał tam panujące stosunki społeczne ekonomiczne, a także zwyczaje. Przedstawił również wielonarodowość, opisując mieszankę etniczną, skupiając się głównie na Pasztunach. Opisał również góry Hindukusz i przepływające przez kraj rzeki.
W Persji spędził kilkanaście lat, mieszkał tam, kiedy doszło do buntów w 1722 roku i w swoim traktacie Tragica vertentis belli persici historiae per repetitas et ades ab 1711 ad 1728 continuata 1740 opisał dokładnie przebieg rewolucji.
W trakcie oblężenia Ispahanu przeżył bardzo trudne warunki, głód, napady, morderstwa i grabieże. Dzięki swoim
Zapraszamy do opisywania polskich podróżników. Każdy może opisać postać z historii polskich podróżników, badaczy i odkrywców. Na kartach historii naszego kraju zapisało się wiele takich osób, choć nie zawsze czas był sprzyjający. Podobno wszystko zostało już odkryte, wszystko zostało zrobione i zbadane. My Polacy mamy w tym swój znaczący udział. Dlatego ważne, aby ci wielcy ludzie pozostali w naszej pamięci.
umiejętnościom i znawstwem sztuki lekarskiej udało mu się przetrwać okrutny czas i wrócić do kraju.
Krusiński jest jedną z niewielu postaci podróżników w historii Polski, która poznała te kraje tak dobrze, która wniosła do historii i geografii ogromną wiedzę. Upór i odwaga prowadziła go po nieznanych i gorących ziemiach przez lata, aby w końcu wrócić do kraju. Pozostaje tylko żałować, że trzysta lat temu tak trudno było zachować i ocalić wszystkie zapiski, że nie mógł pozostawić po sobie rycin, ani zdjęć.
Tadeusz Krusiński na zawsze pozostanie wielkim podróżnikiem i badaczem, należy przywrócić jego pamięć i pozostawić młodym pokoleniom, choć w polskiej literaturze i na zajęciach szkolnych próżno szukać wzmianki nim.
*opis można znaleźć na http://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Krusi%C5%84ski